Jak finansowo wspierać dorosłe dzieci? Znajdź balans między miłością a zdrowym rozsądkiem

Rola rodzica nie kończy się w chwili, gdy dziecko wyprowadza się z domu. Przeciwnie – często wymaga radykalnej zmiany postawy i dalszej pracy nad zdrowymi relacjami. Te z kolei mogą pogorszyć się, gdy w grę wchodzą pieniądze. Bo nie chodzi już o ustalenie stawki kieszonkowego, ale o realną pomoc, która z jednej strony ułatwi dobry start, z drugiej zaś sprowadzi młodego człowieka na ziemię i uświadomi mu, że od teraz musi wziąć sprawy w swoje ręce.

Jak uniknąć rujnujących wydatków i jednocześnie nie zawieść oczekiwań dziecka, które stawia pierwsze kroki w dorosłym życiu? Sprawdź, jak finansowo możesz mu pomóc, nie odchudzając przesadnie własnego portfela. Dowiedz się, jakie sygnały może wysyłać, kiedy potrzebuje pieniędzy, ale z jakiegoś powodu wprost nie prosi o pomoc. Przeanalizuj obecne wsparcie, które stosujesz – być może wcale nie musi być aż tak duże.

- Określ jasno, jakie formy pomocy są dla ciebie akceptowalne, a jakie nie. Możesz na przykład zdecydować, że pomożesz w opłaceniu edukacji, ale nie będziesz regularnie płacić rachunków za mieszkanie.  

- Laurence Steinberg pisze: „Rodzice muszą nauczyć się balansować między wsparciem a stawianiem granic”. Twoja pomoc powinna wspierać samodzielność, a nie uzależniać dziecka od ciebie.

- Do tego zadania świetnie sprawdzi się „umowa” – może to być lista ustaleń, co do których obie strony się zgadzają. Dzięki temu unikniesz nieporozumień. Na przykład: „Pomagam przez 6 miesięcy, potem oczekuję, że znajdziesz stałą pracę”.  

- Jasne zasady pomogą też uniknąć sytuacji, w której finansowa pomoc staje się niekończącym zobowiązaniem.

- Trzymaj się zasad, które zostały wspólnie ustalone. Każdy wyjątek otwiera drogę do niezdrowych oczekiwań i poczucia niesprawiedliwości w rodzinie.  

- Stosuj jasne, szczere i dobrze uargumentowane komunikaty, aby wyjaśnić, że zasady są po to, by pomóc, a nie ograniczać wolność, robić złośliwości czy cokolwiek udowadniać.

- Pamiętaj, że twoje bezpieczeństwo finansowe jest równie ważne, jak wsparcie dla dziecka. Nie wydawaj oszczędności, które zachwieją twoim poczuciem stabilności. Dzięki niemu łatwiej będzie ci podejmować racjonalne decyzje o sposobie i wielkości wsparcia, jakiego udzielisz córce lub synowi.  

- Steinberg przypomina: „Dobrze jest wspierać dziecko, ale równie ważne jest dbanie o swoje własne potrzeby i bezpieczeństwo”.

- Wątek pieniędzy bywa trudny, ale szczera rozmowa o oczekiwaniach i możliwościach finansowych pomoże uniknąć konfliktów. Zrozumienie obu perspektyw jest kluczem do zdrowych relacji.  

- Pierwsza rozmowa o finansach powinna być ogólna, bez wchodzenia w szczegóły związane z konkretnymi sumami. To pozwoli zmniejszyć ewentualne napięcia i nieporozumienia.  

- Możesz uświadomić dziecku, jaka jest twoja sytuacja finansowa, w tym plany związane z emeryturą. To pomoże mu zrozumieć, dlaczego nie zawsze jesteś w stanie sprostać jego oczekiwaniom co do wielkości przelewu.

- Nie narzucaj swojej pomocy (chyba że jest to naprawdę konieczne) – poczekaj aż dziecko poprosi o wsparcie, zamiast z góry zakładać zasadność swojej interwencji. Pozwól mu na samodzielne podejmowanie decyzji, by zbudowało niezależność. Jeśli widzisz, że nie jest świadome wszystkich potencjalnych problemów i wydatków, możesz delikatnie zasugerować mu pomoc albo wskazać inny sposób analizy sytuacji.  

- Oferuj pożyczki zamiast darowizn – pozwolisz uniknąć dziecku poczucia zależności finansowej, jeśli widzisz, że bardzo mu na niej zależy. Pożyczka nie obciąży jego autonomii i sugeruje stan przejściowy. Jeśli widzisz, że odsetki mogą być zbyt obciążające, zrezygnuj z nich albo ustal możliwie najniższe oprocentowanie.  

- Zamiast oferować gotówkę, zastanów się, czy jesteś w stanie pomóc w inny sposób. Na przykład, zaoferuj, że opowiesz o swoich sprawdzonych sposobach, które pomagają ci zarządzać budżetem. Jeśli dziecko nie uważa cię za autorytet w tej dziedzinie, może posłucha znajomego finansisty lub kogoś z rodziny, z kim ma dobry kontakt.  

- Pozwól młodemu człowiekowi samodzielnie zarządzać jego finansami. Jeśli będziesz zbyt często ingerować w jego styl wydawania pieniędzy, poczuje, że mu nie ufasz i nie wierzysz w jego umiejętności. Jeżeli jednak widzisz potrzebę udzielenia dobrej porady, najpierw zapytaj, czy chciałby ją usłyszeć.

- Ogranicz pomoc do określonej sumy. Wyznacz wysokość przelewu, który jest wystarczającym wsparciem i jednocześnie daje ci poczucie stabilności finansowej.  

- Określ jasno cele, na które przeznaczone są pieniądze. Twoja pomoc jest twoją dobrą wolą. Możesz zatem jasno powiedzieć, że decydujesz się jej udzielić, jeśli dostaniesz jasną informację, na co pieniądze będą wydane. Jeśli widzisz na tej liście zbędne punkty lub takie, które dziecko samo powinno sobie finansować – negocjuj.

- Ustal jasno, jak długo ma trwać wsparcie. Pomożesz dziecku lepiej się zorganizować. Jeśli będzie widziało, że czas darmowych przelewów zbliża się do końca, zmotywujesz je swoją postawą do działania i szukania samodzielnych sposobów utrzymania.  

- Właściwie dobieraj sposób komunikacji, ale sprawdzaj, czy warunki się nie zmieniły. Używaj stwierdzeń, które nie wywołają poczucia przygnębienia czy osądu, np. „Czy wciąż potrzebujesz tyle wsparcia, ile do tej pory?”.  

- Zwróć uwagę na styl życia swojego dorosłego potomka – być może świetnie się bawi za twoje pieniądze, zamiast zacząć samodzielnie je zarabiać. Nie zmniejszaj przelewów drastycznie, ale pytaj, rozmawiaj i jeśli trzeba, proponuj zmiany z nową „ramą czasową”.

- Czasami dzieci potrzebują pomocy, ale nie proszą o nią wprost. Powody, dla których nie mówią głośno o finansowym wsparciu mogą być różne, jednak na dłuższą metę trudno je ukryć przed rodzicami.  

- Próbuj wyłapać z rozmowy ukryte prośby i komunikaty. Może to być narzekanie na wysokie koszty utrzymania czy niskie wynagrodzenie za pracę.  

- Obserwuj zachowanie dziecka i wyciągaj wnioski. Gdy młody człowiek spóźnia się z płatnościami, nieoczekiwanie zmniejsza wydatki na podstawowe potrzeby, unika rozmowy o pieniądzach albo odmawia wyjścia na spotkanie bez podania racjonalnego wytłumaczenia, może oznaczać, że naprawdę brakuje mu gotówki.

- Nie narzucaj swojego zdania. Jeśli wybory dorosłego dziecka nie są katastrofalne, pozwól mu uczyć się na własnych błędach. Chwilowy brak gotówki na jedzenie nie sprawi, że będzie przymierał głodem, ale może pusta lodówka skłoni go do przeanalizowania wydatków.  

- Błędy są nieodłącznym elementem nauki, zatem obserwuj je uważnie, ale akceptuj to, na co dziecko zdecydowało się, i wspieraj je w dalszym podejmowaniu decyzji. Jeśli widzisz nadchodzące zagrożenie, możesz zadać naprowadzające pytania albo przekazać swoje obawy, ale pozwól, by samo doszło do właściwych wniosków.