Myślenie strategiczne: jak rodzą się najlepsze pomysły?
Gdy pracujemy nad strategią, jednym z najbardziej fascynujących momentów jest tzw. "błysk", czyli niespodziewane, często nagłe zrozumienie, które sprawia, że jesteśmy w stanie rozwiązać skomplikowany problem. Richard P. Rumelt, w swojej książce "Sedno strategii", opisuje to zjawisko jako połączenie intelektualnej przenikliwości z osiąganiem imponujących wyników. Analizując ten fragment jego książki, spróbujemy w ramach cyklu "Gruba wiedza" uchwycić, czym dokładnie jest "błysk" i czy możemy coś robić, aby pojawiał się częściej w naszej pracy.
"Błysk" to moment, w którym rozwiązanie problemu nagle staje się oczywiste, Rumelt porównuje je wręcz do oświecenia. Nie pojawia się na żądanie, a jego natura jest dość tajemnicza – często przychodzi niespodziewanie, w momencie, gdy najmniej się tego spodziewamy, np. podczas wykonywania zupełnie innej czynności. W tych chwilach czujemy, że rozwiązanie po prostu jest właściwe.
Taki "błysk" może mieć różne formy. Dla Gordona Moore’a, współzałożyciela firmy Intel, był to moment, gdy zdał sobie sprawę, że możliwe jest umieszczanie coraz większej liczby tranzystorów na płytce krzemowej, co stało się podstawą tzw. prawa Moore’a. Dla Jeffa Bezosa, założyciela Amazona, był to moment, w którym uświadomił sobie, że internet jest idealnym medium do sprzedaży książek.
Czy możemy sprzyjać "błyskom"?
Chociaż "błysk" nie jest czymś, co można wywołać na zawołanie, według Richarda P. Rumelta istnieją pewne techniki i nawyki, które mogą zwiększyć szansę na jego pojawienie się. Oto wskazówki, którymi dzieli się autor "Sedna strategii":
- Zaczynaj od diagnozy problemu, zrozumienie jego istoty jest najważniejsze. Zanim pojawi się "błysk", musisz głęboko zanurzyć się w problem, zidentyfikować jego rdzeń i rozpoznać kluczowe wyzwania. Dopiero pełna diagnoza pozwala spojrzeć na sytuację z odpowiedniej perspektywy.
- Spoglądaj z różnych punktów widzenia. Im więcej perspektyw przyjmiesz, tym większa szansa na nowe spostrzeżenia. To może oznaczać spojrzenie na problem z punktu widzenia konkurenta, klienta czy nawet osoby niezwiązanej z branżą. Kreatywność często bierze się z różnorodności myślenia i łączenia odległych obszarów.
- Szukaj rozwiązań analogicznych problemów. Uczenie się na przykładach z innych branż, czasów czy sytuacji pozwala zobaczyć rozwiązania tam, gdzie inni ich nie dostrzegają. Autor przywołuje przykład Marca Benioffa, który tworząc Salesforce, inspirował się sukcesem Amazona. RyanAir skopiował model operacyjny Southwest Airlines, by zbudować własną strategię. Podążanie ścieżkami, które już przyniosły sukces, może naprowadzić na nowatorskie rozwiązania.
- Unikaj pierwszego rozwiązania, które świadomie wymyślisz. Zmagając się z trudnymi problemami, naturalną pokusą jest przyjęcie pierwszego rozwiązania, które przychodzi na myśl. Jednak prawdziwe "błyski" często pojawiają się dopiero po przeanalizowaniu kilku opcji i odrzuceniu tych najbardziej oczywistych. Kluczowe jest zachowanie wytrwałości i gotowości do dalszych poszukiwań.
- Ucz się walczyć z własnym niepokojem. Proces osiągania "błysku" wymaga cierpliwości i odporności na frustrację. Nie zawsze odpowiedź pojawi się szybko. Zamiast poddawać się poczuciu zagubienia, warto testować różne rozwiązania i poddawać je krytycznej ocenie. Każdy kolejny krok przybliża nas do "błysku".
"Błyskom" pomaga ćwiczenie przenikliwości
Rumelt zwraca uwagę, że duży wpływ na doświadczanie "błysków" ma też to, jak często znajdujemy czas na ćwiczenie umiejętności myślenia strategicznego. Dlatego dzieli się z nami trzema wskazówkami, które mają pomóc na co dzień doskonalić się w tym obszarze:
- Analizuj podstawowe założenia, na przykład zadając pytani "dlaczego?" w odniesieniu do ustalonych norm. Takie ćwiczenie pozwala odkryć ukryte bariery i ograniczenia. Przełamywanie tych schematów może prowadzić do nowatorskich rozwiązań.
- Gdy rozwiązujesz codzienne problemy, znajduj przestrzeń na złapanie dystansu. Czasem problem staje się bardziej zrozumiały, gdy spojrzymy na niego z szerszej perspektywy. Analizując wyzwanie w kontekście globalnym lub długoterminowym, możemy dostrzec jego ukryte aspekty.
- Pamiętaj, że "błysk" wymaga elastyczności myślenia. Stare przekonania i utarte ścieżki mogą blokować dostęp do kreatywnych rozwiązań. Dlatego ważne jest, aby otworzyć się na nowe podejścia i nie bać się odrzucać dotychczasowych założeń.
Zrozumienie mechaniki "błysku" nie sprawi, że będziemy w stanie wywołać go na zawołanie. Jego świadomość może nam jednak pomóc w pracy nad sobą, a dzięki niej zwiększamy prawdopodobieństwo jego występowania. Pomoże w tym też poznawanie nowych metod analizowania otoczenia oraz nowych narzędzi wspierających prace na poziomie strategicznym.
Richard P. Rumelt w swojej książce pokazuje, jak ważne w pracy nad strategią jest dokładne zbadanie problemu, którym się zajmujemy. Dlatego dostarcza czytelnikowi metod, które ułatwiają diagnozę, ale równolegle pokazuje ryzyka związane z używaniem "ostrych" narzędzi analitycznych. Pokazuje też jak na poziomie strategicznym szukać przewagi i innowacji oraz zwraca uwagę na "rozpraszacze", które jedynie udają naszych "przyjaciół".
Przejdź do pełnego opisu książki "Sedno strategii", aby dowiedzieć się więcej o autorze.
... | ... | |
. |
Gruby Tom to grupa wydawnicza, która pomaga czytelnikom w rozwoju osobistym i biznesowym. Nasze wydawnictwa współpracują z autorami opracowań zawierających pogłębioną i praktyczną wiedzę. Wiedza jest dla nas największą wartością, ponieważ pozwala świadomie planować przyszłość i wspierać pozytywne zmiany. Stąd nasz cykl “Gruba wiedza”, w ramach którego chcemy inspirować czytelników do indywidualnej analizy otaczającego świata i do merytorycznej dyskusji. Gruby Tom tworzą wydawnictwa MT Biznes, Prześwity, Słówko, Laurum, Endorfina i Poltext. |
. |
... | ... |