Zmieniaj liczby w obrazy: jak mówić, by ludzie lepiej nas rozumieli

Proste mówienie o wartościach liczbowych sprawia, że nasza treść staje się bardziej zrozumiała. Słuchaczom jest też łatwiej zapamiętać, o czym mówimy - przekonują Chip Heath i Karla Starr, autorzy książki "Liczby się liczą". W cyklu "Gruba Wiedza" przyglądamy się niektórym z ich rad.

Nawet najbardziej precyzyjne liczby mogą stracić na znaczeniu, jeśli nie zostaną odpowiednio zobrazowane. Ludzki mózg lepiej przyswaja konkretne, namacalne obrazy niż abstrakcyjne liczby. Przekształcanie liczb na proste, zrozumiałe obrazy pomaga zrozumieć ich rzeczywiste znaczenie i ułatwia komunikację, szczególnie gdy chcemy wytłumaczyć skomplikowane zagadnienia. Jak zatem myśleć o liczbach, aby nasza wypowiedź była bardziej przystępna?

Krok 1: używaj przykładów związanych z codziennym doświadczeniem

Jednym ze sposobów, aby liczby stały się bardziej zrozumiałe, jest porównanie ich do znanych obiektów lub sytuacji z życia codziennego. Autorzy przywołują przykład Grace Hopper, pionierki informatyki, która zmierzyła się z obrazowym tłumaczeniem mikrosekundy – trudnej do wyobrażenia jednostki czasu. Chcąc wytłumaczyć programistom, jak istotne jest upraszczanie pisanego przez nich kodu, przygotowała przewód o długości 300 metrów. Właśnie taką odległość pokonuje informacja w trakcie jednej mikrosekundy. Tym samym abstrakcyjną wartość zmieniła w coś, co można zobaczyć i dotknąć, uświadamiając, jaką wartość ma mikrosekunda.

Zapamiętaj: Kiedy prezentujesz liczbę, zastanów się, czy możesz powiązać ją z czymś fizycznym, co każdy może sobie łatwo wyobrazić lub czego dotknąć.

Przykład: Mówienie o 3 centymetrowym guzie jest mało zrozumiałe, ale określenie go jako "wielkości winogrona" natychmiast sprawia, że odbiorca lepiej rozumie sytuację i ma konkretne wyobrażenie o jego rozmiarze.

 

Krok 2: porównaj liczby z obiektami, które mają stałe wymiary

W książce znajdziemy przykład dotyczący zalecanej porcji mięsa w zdrowym posiłku. Centrum Kontroli Chorób określało tę porcję na poziomie około 85-95 gramów. Ta abstrakcyjna liczba może być trudna do zrozumienia bez wagi pod ręką, ale porównanie do wielkości talii kart do gry sprawia, że każdy od razu potrafi sobie ją wyobrazić.

Zapamiętaj: Jeśli opisujesz wagę, objętość lub długość, znajdź obiekt, którego wymiar jest powszechnie znany, jak np. wielkość piłki, monety czy książki. Dzięki temu łatwiej będzie Twojemu odbiorcy oszacować rozmiar lub wagę opisywanego obiektu.

Przykład: Jeśli mówisz o niewielkim wzroście człowieka, zamiast podawać liczbę w centymetrach, możesz powiedzieć, że jest "mniejszy od przeciętnego trzylatka".

 

Krok 3: używaj metafor i analogii, które tworzą żywy obraz

Chip Heath i Karla Starr używają wielu przykładów obrazowych, aby pomóc zrozumieć abstrakcyjne pojęcia. Gdy statek Ever Given utknął w Kanale Sueskim, dziennikarze próbowali wytłumaczyć rozmiar kontenerowca. Określenie jego długości jako "ćwierć mili" brzmi imponująco, ale porównanie go do przewróconego na bok Empire State Building tworzy obraz, który łatwo jest sobie wyobrazić.

Zapamiętaj: Używaj porównań, które pomagają zrozumieć i poczuć wagę problemu. Metafora "przewrócony Empire State Building blokujący kanał" jest nie tylko zrozumiała, ale także wywołuje emocje i zapada w pamięć.

Przykład: Zamiast mówić, że planowane osiedle będzie mieć 300 mieszkań, można powiedzieć: "To tak, jakby postawić 15 średniej wielkości bloków mieszkalnych obok siebie".

 

Krok 4: konkretyzuj poprzez odniesienie do rzeczywistego kontekstu

Gdy liczba jest zbyt duża lub zbyt abstrakcyjna, najlepiej umieścić ją w kontekście, który jest łatwiejszy do wyobrażenia. Przykład 1 proc. najbogatszych Amerykanów, którzy posiadają 31 proc. całego bogactwa kraju, jest bardziej zrozumiały, gdy porównamy ich do "najbogatszego mieszkańca dziesięciopiętrowego budynku, który posiada 31 z 100 mieszkań".

Zapamiętaj: kiedy masz do czynienia z dużymi liczbami, spróbuj sprowadzić je do skali mikro, do małej społeczności, rodziny czy budynku. To pozwoli ludziom lepiej zrozumieć znaczenie tych danych.

Przykład: zamiast mówić, że program wsparcia posiłków kosztuje 61 miliardów dolarów rocznie, można wyjaśnić, że na jedną osobę przypada zaledwie 1,37 dolara na posiłek, co bardziej przemawia do wyobraźni i pozwala zrozumieć skalę wsparcia.

 

Krok 5: stosuj przykłady z wyobraźnią, które działają na zmysły

Często liczby stają się bardziej zrozumiałe, gdy opisujemy ich wpływ na nasze codzienne życie. Przykład kolibra, którego metabolizm jest 50 razy szybszy niż u ludzi, staje się bardziej namacalny, gdy wyobrażamy sobie, że "musiałby wypijać jedną colę na minutę przez cały dzień". Taki opis nie tylko wyjaśnia znaczenie abstrakcyjnej liczby, ale również pozwala poczuć i zrozumieć ją na własnej skórze.

Zapamiętaj: gdy przedstawiasz liczby, które odnoszą się do trudnych do zrozumienia procesów biologicznych, fizycznych czy innych, postaraj się opisać, jaki wpływ dana wartość miałaby na proces, który jest nam bardziej bliski.

Przekształcanie abstrakcyjnych wartości liczbowych w proste, obrazowe komunikaty pozwala na łatwiejsze przyswajanie i zapamiętywanie informacji. Dzięki stosowaniu tych kroków sprawisz, że nawet najbardziej skomplikowane dane będą zrozumiałe dla szerokiego grona odbiorców. Dzięki tym technikom zbudujesz też głębszą relację z odbiorcą, pomagając mu lepiej zrozumieć i odczuć przedstawiane przez Ciebie informacje.

To tylko kilka z przykładów, jak zmieniać abstrakcję liczb w proste komunikaty. Chip Heath i Karla Starr pokazują, jak upraszczać przekazy w codziennym życiu i biznesie. Wprowadzają nas też w świat liczb emocjonalnych, które pomagają zaskoczyć słuchacza i nadać głębszy sens naszym wypowiedziom. Ciekawym elementem ich pracy jest też nauka przedstawiania dużych modeli w skali, która ułatwia ich rozumienie.


Przejdź do pełnego opisu książki "Liczby się liczą", aby dowiedzieć się więcej o autorach.

...   ...
.

Gruby Tom to grupa wydawnicza, która pomaga czytelnikom w rozwoju osobistym i biznesowym. Nasze wydawnictwa współpracują z autorami opracowań zawierających pogłębioną i praktyczną wiedzę. Wiedza jest dla nas największą wartością, ponieważ pozwala świadomie planować przyszłość i wspierać pozytywne zmiany. Stąd nasz cykl “Gruba wiedza”, w ramach którego chcemy inspirować czytelników do indywidualnej analizy otaczającego świata i do merytorycznej dyskusji.

Gruby Tom tworzą wydawnictwa MT Biznes, Prześwity, Słówko, Laurum, Endorfina i Poltext.

.
...   ...