Historia literatury austriackiej

Historia literatury austriackiej, Maciej Ganczar

Książka Macieja Ganczara jest pierwszą tak obszerną w języku polskim próbą opisu dziejów literatury austriackiej, obejmującą całość piśmiennictwa od czasów średniowiecza do współczesności, z literaturą najnowszą włącznie. Autor porusza się w dwu płaszczyznach: pierwszą jest sama literatura austriacka opisana na tle przemian historii tego kraju, drugą – jej polska recepcja.

Podjęcie tego tematu jest ważne z kilku powodów: po pierwsze, literatura austriacka, szczególnie od wieku XIX, silnie wpłynęła na literaturę polską; po drugie, jest to jedna z ciekawszych i ważniejszych literatur europejskich; ponadto, od wieku XIX jest ona dobrze znana w Polsce, głównie dzięki realizacjom teatralnym; wreszcie, w wieku XX i XXI związki polsko-austriackie były (i nadal są) silne.

Istotny jest tu syntetyczny charakter książki: autor nie postrzega prezentowanej literatury wyłącznie jako historii arcydzieł, dąży do kompletności opisu procesu historycznoliterackiego. Ważne są także przyjęte przez autora, przemyślane i wyważone proporcje pomiędzy problematyzacją, biografią twórców oraz prezentacją treści dzieł nieznanych szerszej publiczności.

Ważnym dopełnieniem książki są kompletne bibliografie opracowań oraz przekładów literatury austriackiej na język polski. Kulturowe oddziaływanie literatury austriackiej zostaje wyraźnie zaznaczone w rozproszonych uwagach o jej inscenizacjach i wersjach filmowych. Ważne jest też ukazanie obiegów literackich, wyraźne m.in. dzięki wzmiankom o czasopismach literackich i kulturowych.

Praca wyróżnia się dobrym warsztatem i dobrym „piórem”.

Książka jest skierowana przede wszystkim do studentów specjalizujących się w literaturoznawstwie niemieckim, ale też do osób poszukujących solidnego kompendium, wolnego od uproszczeń, wyważonego, jeśli chodzi o znaczenie poszczególnych pisarzy. Ukazuje skomplikowane procesy historycznoliterackie na tle społeczno-polityczno-kulturowym i odnosi literaturę austriacką do innych literatur europejskich.