Józef Feldman (1899-1946)

Józef Feldman (1899-1946), Biliński Piotr

Józef Feldman(1899–1946) był historykiem dziejów nowożytnych i najnowszych, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, synem krytyka literackiego i publicysty Wilhelma Feldmana oraz tłumaczki Marii z Kleinmanów. Doktorat przygotował pod kierunkiem Władysława Konopczyńskiego. Podczas okupacji niemieckiej ze względu na żydowskie pochodzenie ukrywał się pod przybranym nazwiskiem Józef Sokołowski. Napisał fundamentalne prace o XVIII wieku, między innymi Polska w dobie wielkiej wojny północnej 1704–1709 (1925), Polska a sprawa wschodnia 1709–1714 (1926), Na przełomie stosunków polsko-francuskich 1774–1787. Vergennes wobec Polski (1935). W latach trzydziestych porzucił epokę oświecenia, aby zająć się stosunkami polsko-niemieckimi w XIX wieku. Największe uznanie zyskała książka Bismarck a Polska (1938). Prace Feldmana z zakresu stosunków polsko-niemieckich pod zaborami, pisane nader sugestywnym językiem i oparte na szerokich kwerendach źródłowych, nie uwzględniały jednak archiwaliów pruskich, do których ideowi spadkobiercy „żelaznego kanclerza” go nie dopuścili. Piotr Biliński – historyk, profesor w Instytucie Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauczyciel historii w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Badacz dziejów historiografii, nauki i kultury oraz losów Polski w XIX i XX wieku. Autor ponad 170 publikacji naukowych zamieszczonych na łamach fachowych czasopism oraz monografii książkowych, m.in.: Władysław Konopczyński (1880-1952) historyk i polityk II Rzeczypospolitej, (1999); Feliks Koneczny (1862-1949). Życie i działalność, (2001); Moszyńscy. Studium z dziejów łoniowskiej linii rodu w XIX wieku, (2006); Stanisław Kutrzeba (1876-1946). Biografia naukowa i polityczna, (2011); Władysław Konopczyński (1880-1952) człowiek i dzieło, (2017); Wacław Tokarz (1873-1937). Historyk walk o niepodległość, (2018); Wiktor Bazielich (1892-1963). Historyk Starego Sącza, (2019); W walce o niepodległość Polski i prawa kobiet. Biografia Wandy Pełczyńskiej, (2023); Adam Vetulani (1901-1976) historyk prawa polskiego i kanonicznego, (2023). Wraz z Pawłem Plichtą opublikował Władysława Konopczyńskiego Dziennik 1918-1926, t. 1-4, (2016-2021), a z Jackiem Emilem Szczepańskim Dziennik 1939-1944 Stanisława Srokowskiego, (2021). Obecnie pracuje nad obszerną biografią Henryka Barycza.