Studium nad bitwą

Studium nad bitwą, Picq Ardant

Ostatecznym zadaniem wojska jest walka, a człowiek jest jej głównym narzędziem; nie znając dokładnie głównego narzędzia walki, to jest człowieka i stanu jego ducha w rozstrzygającym momencie walki, nie możemy odpowiednio zorganizować wojska, nie możemy dać mu dobrego ustroju ani organizacji, wytworzyć karności, ani wreszcie określić zasad taktyki, które to te sprawy łączą się ze sobą, jak palce jednej ręki. Często ludzie piszący o sprawach wojny, biorą za punkt wyjścia broń, przypuszczając bez wahania, że człowiek mający się nią posługiwać, zawsze zrobi z niej taki użytek, jak przewidują nakazują regulaminy i przepisy. Jednakże walczący, pojęty jako istota kierująca się wyłącznie rozumem, która wyzbyła się swej ruchliwej i zmiennej natury i przekształciła się w biernego pionka, spełniającego funkcje jednostki abstrakcyjnej w różnych kombinacjach pola walki - to wytwór oderwanych rozmyślań, nie człowiek żywy. Ze wstępu.