Złote cywilizacje Ameryki

Złote cywilizacje Ameryki, Renata Faron-Bartels

„Złote cywilizacje Ameryki” to ekscytująca podróż w czasie oraz sposobność poznania kulturowego i materialnego bogactwa prekolumbijskiej Ameryki.

Choć złoto fascynowało ludzkość od zawsze, różne kultury traktowały je w różny sposób. Wśród ludów tubylczych prekolumbijskiej Ameryki spotykamy się z niezwykłym stosunkiem do złota i szlachetnych kruszców, których znaczenie materialne było stosunkowo niewielkie w porównaniu do ich wartości sakralnej, symbolicznej i duchowej. Pierwsza część książki przybliża czytelnikowi te niesamowite cywilizacje, ich kulturę i materialne artefakty, gdzie za oś narracji służą dzieje złota, jego rodzime użytkowanie i kulturowe znaczenie oraz technologie jego wydobycia i obróbki.

Jednak dopiero gdy pierwsze ładunki kruszcu przybyły do Europy przełomie XV i XVI wieku, złoto nie tylko w kluczowy sposób rozstrzygnęło o losie rdzennych mieszkańców Ameryki, ale też nieodwracalnie zmieniło ekonomię i kulturę całego świata. O tym traktuje druga część książki, gdzie jako najważniejsze konsekwencje pogoni za złotem w Ameryce autorka wskazuje między innymi szybki podbój kontynentu i daleko idące wyniszczenie miejscowej ludności, zachwianie ekonomii europejskiej nadmiarem szlachetnych metali na rynku, rozwój dalekosiężnego handlu (rozpoczynający na dobre proces globalizacji), a także powstanie i długoletnie utrzymanie się niewolnictwa na wielką skalę. Kolejne „gorączki złota” wstrząsające Ameryką od początku XIX wieku były następnie przyczyną licznych masowych migracji ludności z całego świata, w wieloraki sposób kształtując demograficzne i ekonomiczne realia współczesności. A choć dzisiejsze „gorączki złota” mają nieco inny wymiar od tych historycznych, ich przyczyny są podobne, a konsekwencje równie tragiczne.