Kopuły drewniane

Kopuły drewniane, Barbara Misztal

Tysiące lat trwał rozwój konstrukcji od prostych układów słupowo belkowych do łuków i form kopułowych w tym kopuł drewnianych. Niestety wiele rozwiązań konstrukcji kopuł z drewna uległo zapomnieniu. W tej książce odtworzono systemy konstrukcji kopuł, ponieważ wiele z historycznych rozwiązań ma do dzisiaj ekonomiczne, techniczne i ekologiczne uzasadnienie. Opisano różne źródła pochodzenia konstrukcji kopuł: od przekryć kopuło-podobnych do rusztowań drewnianych.

Wprowadzono typologię konstrukcji kopuł drewnianych. Zaprezentowano kopuły o konstrukcji żebrowej, powłokowej i siatkowej znamienne tylko dla budownictwa z drewna. Z kopuł żebrowych omówiono kopuły na żebrach południkowych z krążyn i żebrach kratowych, w formie łuków o współrzędnych bipolarnych. Omówiono kopuły powłokowe o powłoce masywnej i cienkościennej: gładkie, powłokowo-żebrowe i żebrowo powłokowe. Osiowo symetryczne konstrukcje powłok gładkich z desek naturalnie sprężonych wyróżniają się niespotykanym do dzisiaj minimalnym zużyciem drewna i stalowych łączników w stosunku do przekrywanej powierzchni. Przypomniano atrakcyjne konstrukcje o siatce rombowej budowane z żeber, których kształt zabezpiecza sferę przed przeskokiem węzłów, znaną przyczyną awarii geodezyjnych kopuł siatkowych ze stali.

Pokazano jak wykorzystać naturalne właściwości drewna do budowy estetycznych i ekologicznych konstrukcji z drewna średniej jakości i bez kosztownej selekcji stosowanej w budowie konstrukcji klejonych. Wykazano, że możliwe jest znacząco lepsze wykorzystanie drewna litego, aniżeli w kopułach z drewna klejonego. Kopuły z drewna litego są atrakcyjną propozycją dla budownictwa powszechnego ze względu na estetykę i ekologię.

Zwrócono uwagę na analogię drewna do kompozytów włóknistych. Pokazano modele obliczeniowe i propozycje obliczeń konstrukcji z drewna litego. Wskazano tematy najpilniejszych badań, niezbędnych do dalszego rozwoju tej dziedziny wiedzy.

W książce przedstawiono rezultaty analiz teoretycznych do stosowania w projektowaniu i budowie konstrukcji z drewna, a także ich wykorzystanie w nauczaniu na uczelniach technicznych.