Przygody idei

Przygody idei, Alfred North Whitehead

Przygody idei to ostatnia spośród trzech najważniejszych filozoficznych książek Alfreda Northa Whiteheada i prawdopodobnie najbardziej przystępna wykładnia jego dojrzałej filozofii.

W części II i III Whitehead syntetycznie streszcza swoją filozofię przyrody i metafizykę, które w części I aplikuje do wyjaśnienia czynników umożliwiających powstawanie cywilizacji. Najważniejszym z nich jest stopniowe zastępowanie w relacjach międzyludzkich fizycznej siły przez perswazję. W części IV Whitehead wyodrębnia idee wyznaczające łącznie kształt cywilizowanego życia. Obok prawdy, piękna, sztuki i pokoju jest tu też tytułowa przygoda, skłaniająca do poszukiwania tego, co nowe i niezadowolenia z zastanego sposobu życia. Tytuł książki zawiera więc interesującą dwuznaczność: ruch w stronę cywilizowanego życia daje się opisać jako przekształcanie się i łączenie pewnych idei, czyli jako „przygody idei”, a jednocześnie przygoda jest jedną z tych idei. Whitehead dodaje, że tytuł ten odnosi się też do jego własnej przygody z konstruowaniem filozofii mającej wyjaśnić powstanie cywilizacji.